راهنمای جامع طراحی و ساخت ارتز برای بیماران سکته مغزی

مقدمه

ساخت ارتز بیماران سکته مغزی یکی از موثرترین راه های پیشگری از مشکلات بیماران سکته مغزی در جهان می باشد. سکته مغزی یکی از مهم‌ترین دلایل ناتوانی‌های حرکتی در سراسر جهان است و می‌تواند به مشکلاتی مانند ضعف عضلانی، اسپاستیسیتی (سفتی غیرطبیعی عضلات)، اختلال در تعادل و محدودیت در حرکت منجر شود. این شرایط نه‌تنها زندگی روزمره بیماران را دشوار می‌کند، بلکه ممکن است باعث کاهش استقلال فردی و افزایش خطر زمین خوردن شود.

یکی از مؤثرترین روش‌ها برای بهبود عملکرد حرکتی و افزایش کیفیت زندگی این بیماران، استفاده از ارتزهای مخصوص است. ارتزها وسایل کمکی هستند که برای تثبیت، حمایت و بهبود عملکرد عضلات و مفاصل طراحی می‌شوند. این وسایل می‌توانند به بیماران کمک کنند تا توانایی راه رفتن، ایستادن و انجام فعالیت‌های روزمره را دوباره به دست آورند.

در این مقاله، فرآیند طراحی و ساخت ارتز برای بیماران سکته مغزی، انواع مختلف ارتزها و مزایای استفاده از آن‌ها را بررسی خواهیم کرد. همچنین در پایان مقاله به معرفی دکترارتو، یکی از مراکز تخصصی در زمینه طراحی و ساخت ارتزهای سفارشی خواهیم پرداخت.

تأثیر سکته مغزی بر سیستم حرکتی و نیاز به ارتز

۱. مشکلات حرکتی ناشی از سکته مغزی

سکته مغزی باعث آسیب به بخشی از مغز می‌شود که کنترل حرکت را بر عهده دارد. بسته به شدت و محل آسیب، بیماران ممکن است دچار مشکلاتی مانند فلج یک طرف بدن (همی‌پلژی)، ضعف عضلانی، کاهش تعادل و ناتوانی در کنترل حرکات خود شوند. این مشکلات می‌توانند توانایی بیمار را در انجام کارهای روزمره مانند راه رفتن، بلند شدن از روی صندلی یا گرفتن اشیاء مختل کنند.

مشکلات رایج بیماران سکته مغزی شامل:

• ضعف یا فلج عضلات یک طرف بدن
• سفتی غیرطبیعی عضلات (اسپاستیسیتی)
• بی‌ثباتی در مفاصل به‌خصوص در ناحیه مچ پا و زانو
• کاهش حس تعادل و افزایش خطر افتادن
• تغییر در نحوه راه رفتن و الگوی حرکتی

۲. نقش ارتز در توانبخشی بیماران سکته مغزی

ارتزهای مخصوص بیماران سکته مغزی می‌توانند به اصلاح ناهنجاری‌های حرکتی، بهبود راه رفتن، جلوگیری از تغییر شکل مفاصل و افزایش تعادل بیمار کمک کنند. این وسایل با کاهش فشارهای اضافی بر روی عضلات و مفاصل، به بیماران این امکان را می‌دهند که سریع‌تر به زندگی عادی بازگردند.

انواع ارتزهای مورد استفاده در بیماران سکته مغزی

۱. ارتز مچ پا-پا (AFO: Ankle-Foot Orthosis)

یکی از رایج‌ترین انواع ارتز برای بیماران سکته مغزی، ارتز مچ پا-پا یا AFO است که برای بیمارانی که دچار افتادگی پا (Foot Drop) هستند، طراحی شده است. این ارتز به تثبیت مچ پا کمک کرده و باعث بهبود الگوی راه رفتن می‌شود.

انواع AFO:

• AFO ثابت: برای حمایت کامل از مچ پا و جلوگیری از حرکات غیرطبیعی
• AFO مفصلی: امکان حرکت کنترل‌شده در مچ پا را فراهم می‌کند
• AFO دینامیک: به بیماران اجازه می‌دهد تا حرکت طبیعی‌تری در هنگام راه رفتن داشته باشند

۲. ارتز زانو-مچ پا-پا (KAFO: Knee-Ankle-Foot Orthosis)

برای بیمارانی که علاوه بر ضعف مچ پا، مشکلاتی در زانو نیز دارند، ارتز زانو-مچ پا-پا یا KAFO توصیه می‌شود. این ارتز مفصل زانو را تثبیت کرده و به بیمار کمک می‌کند تا راحت‌تر راه برود و از افتادن جلوگیری کند.

۳. ارتز دست و مچ (WHO: Wrist-Hand Orthosis)

بسیاری از بیماران سکته مغزی دچار ضعف یا اسپاستیسیتی در دست و مچ می‌شوند که توانایی گرفتن اشیا و انجام فعالیت‌های روزمره را کاهش می‌دهد. ارتزهای مخصوص دست و مچ (WHO) به تثبیت مفاصل، کاهش اسپاستیسیتی و جلوگیری از تغییر شکل انگشتان و مچ کمک می‌کنند.

۴. ارتز تنه (TLSO: Thoracolumbosacral Orthosis)

در برخی موارد، بیماران سکته مغزی به دلیل ضعف عضلات تنه دچار عدم تعادل در نشستن و ایستادن می‌شوند. ارتزهای مخصوص تنه (TLSO) به حفظ وضعیت صحیح بدن و جلوگیری از خم شدن بیش از حد ستون فقرات کمک می‌کنند.

مراحل طراحی و ساخت ارتز برای بیماران سکته مغزی

۱. ارزیابی دقیق بیمار

پیش از ساخت ارتز، یک ارزیابی دقیق توسط متخصص ارتوپدی و فیزیوتراپیست انجام می‌شود. در این مرحله، میزان ضعف عضلانی، دامنه حرکتی، اسپاستیسیتی و نیازهای خاص بیمار بررسی می‌شود.

۲. قالب‌گیری و طراحی ارتز

برای ساخت ارتز، از عضو مورد نظر قالب‌گیری انجام می‌شود. این کار ممکن است به روش گچ‌گیری سنتی یا با استفاده از اسکن‌های سه‌بعدی پیشرفته صورت گیرد. سپس ارتز بر اساس این قالب طراحی می‌شود.

۳. انتخاب مواد مناسب

مواد مورد استفاده برای ساخت ارتز باید سبک، مقاوم و راحت باشند. رایج‌ترین مواد شامل پلاستیک‌های حرارتی، فیبر کربن و آلیاژهای فلزی سبک هستند.

۴. تولید، تست و تنظیم ارتز

پس از ساخت، ارتز بر روی بیمار آزمایش می‌شود تا از تناسب و عملکرد مناسب آن اطمینان حاصل شود. در صورت نیاز، تنظیمات لازم برای بهبود راحتی و کارایی ارتز انجام می‌شود.

دکترارتو: مرکز تخصصی طراحی و ساخت ارتز بیماران سکته مغزی

یکی از مراکز تخصصی در زمینه طراحی و تولید ارتزهای سفارشی برای بیماران سکته مغزی، دکترارتو است. این مجموعه با بهره‌گیری از جدیدترین تکنولوژی‌های اسکن سه‌بعدی، مواد پیشرفته و روش‌های دقیق قالب‌گیری، ارتزهایی با کیفیت بالا و کاملاً متناسب با نیازهای بیماران تولید می‌کند.

در دکترارتو، فرآیند طراحی و ساخت ارتز به‌صورت کاملاً شخصی‌سازی‌شده انجام می‌شود تا بهترین نتیجه برای بیماران حاصل شود. اگر به دنبال یک ارتز باکیفیت، راحت و مؤثر برای بیمار سکته مغزی هستید، مشاوره با متخصصان دکترارتو می‌تواند بهترین انتخاب باشد.